HER DERDE DEVA VİTAMİNLER

Vitaminler, her yaştan insanın ihtiyaç duyduğu en önemli maddeler. Özellikle mevsim değişikliklerinde bu ihtiyaç daha da artıyor. Sağlıklı bir ömür için listemize bakın, vitamin tüketiminizi ona göre ayarlayın.

Mevsim değişimlerinde ruhumuzla birlikte vücudumuzda da bazı değişiklikler yaşanıyor. Vücudumuzun günlük enerji, vitamin ve mineral gereksiniminde artışlar oluyor. Böylece enfeksiyonlardan korunmak, vücut direncini artırmak ve doğru beslenmek denince de akla ilk vitaminler geliyor. Vitaminler pek çok önemli işlevi ve koruyucu özelliği olan, vücut tarafından üretilmediği için dışarıdan takviye edilmesi gereken maddeler olarak biliniyor. Sağlığımız için de vitaminlerin vazgeçilmez olduğu açık… Günlük vitamin takviyesi nasıl olmalı? Hangi vitamin ne işe yarar? Ne yersek yeteri kadar vitamin almış oluruz? Vitamin eksikliğinde vücutta ne gibi değişimler yaşanır? Tüm bu soruların yanıtını yazımızda bulabilirsiniz.

Direnç için A vitamini
A vitamini balık ciğeri, yumurta, havuç, tereyağı ve kayısı gibi sarı renkli meyvelerde bulunur. Sağlıklı deri ve saçların oluşumuna, diş, dişeti ve kemik gelişimine, sağlıklı görme fonksiyonuna katkıda bulunur. Eksiklik derecesine göre gece körlüğü, deri lezyonları ve enfeksiyonlara karşı bağışıklık sisteminde direnç kaybı yaratır.

Sinir sistemi için B vitamini
B1 vitamini sebze, tahıl, baklagil ve meyvelerde bulunur. B2 vitamini sakatat, süt ve süt ürünleri ile bazı yeşil sebzelerde; B6 tahıl, yumurta, et ve ciğerde; B9karides, som balığı ve tahıllarda; B12 ise et, balık, deniz ürünleri, yumurtada bolca süt ve süt ürünlerinde de az miktarda bulunur… B1 sinir sisteminin fonksiyonları için oldukça gerekli bir vitamin türü. Eksikliğinde yorgunluk ve unutkanlığa yol açar. B2 bazı hormonların düzenlenmesi, büyüme ve gelişimi gibi fonksiyonlara yarıyor. Eksikliğindeyse görme bozukluklarına, dudak kenarlarında çatlaklara, deri ve mukoza hastalıklarına yol açıyor. B6 saç ve derinin gelişimine yardımcı olur. B9 vücut hücrelerinin oluşumuna yardımcı olur. Eksikliğinde hareket bozuklukları, kansızlık görülür. B12 DNA oluşumunda ko-enzim görevi görür.

Gribe karşı C vitamini
Turunçgiller, domates, patates, brokoli, karnabahar ve ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzelerle kuşburnu, limon ve portakalda bolca bulunur. Soğuk algınlığı ve gribe karşı vücudu korur, bağışıklık sistemini güçlendirir. Eksikliğinde yorgunluk, kuvvet kaybı, diş dökülmesi gibi sorunlar ortaya çıkar.

Yaşlanmaya karşı E vitamini
E vitamini balık, yağlı tohum, yeşil sebzeler, bitkisel yağlar ve buğday tanesinde bulunur.
Antioksidan etkisi olan E vitamini hücreyi serbest radikaller, ağır metaller, zehirli bileşikler, ilaç ve radyasyonun zararlı etkilerinden koruyarak, yaşlanma etkisini geciktirir. Eksikliği çocuklarda anemi ve göz bozukluğuna, yetişkinlerde ise dengesiz yürüme, konsantrasyon bozukluğu, sinir bozukluğu, uyuşukluk, bağışıklık sisteminde zayıflamaya yol açabilir.

Güçlü kemikler için D vitamini
D vitamini hem beslenme hem güneş ışığı ile sağlanır. Ton balığı gibi yağlı balıklarda, az olarak peynir, süt, tereyağı ve yumurta sarısında var. Güneş ışınlarından yararlanılamayan kış aylarında, özellikle çocuk ve yaşlıların D vitamini gereksinimi artar. Kemik oluşumu için gerekli olan kalsiyum ve fosforu sağlamaya yardımcı oluyor. Eksikliği çocuklarda raşitizme, yetişkinlerde kemiklerin deforme olmasına neden olur.

Kan eksikliği için K vitamini
Lahana, karnabahar, ıspanak gibi yeşil sebzeler, soya fasulyesi ve tahıllarda bulunur.
Kan pıhtılaşmasında rol oynuyor. Kontrolsüz kanamalara neden olan K vitamini eksikliği, malabsorbsiyon (emilimin bozuk oluşu) hastaları hariç, ender görülür.

Antioksidanlar
Antioksidanlar zararlı kimyasalların etkisini azaltarak, sağlıklı bir cilt ve yaşlanma sağlıyor. A, C ve E vitaminlerinin de antioksidan etkileri bulunuyor. Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, “Yaşasın Hayat” isimli kitabında, antioksidan özelliği yoğun olan meyve ve sebzeleri şöyle sıralıyor:

• Somon balığı (E vitamini, selenyum, çinko)
• Ton balığı (E vitamini, selenyum, çinko)
• Alabalık (E vitamini, selenyum, çinko)
• Ceviz, fındık (E vitamini, selenyum, çinko, magnezyum)
• Ayçekirdeği, kabak (E vitamini, selenyum, çinko, magnezyum)
• Brokoli (E vitamini, C vitamini, antioksidan)
• Domates (E vitamini, C vitamini, antioksidan)
• Karpuz (E-C vitaminleri, krom, çinko)
• Havuç (Beta-karoten, C vitamini)
• Biber (C vitamini, krom)
• Ispanak (C vitamini, flavanoid, antioksidanlar)
• Tahıl tohumları (E vitamini, krom, çinko)

 

YAZAR: Bike Kara